Demuraj Nedir?

Konteyner trafiğinin düzenlenmesi açısından konulan bazı kuralların olduğu bilinmektedir. Bu kurallara uyulmaması halinde hem ithalatçılar hem de ihracatçı firmalar bazı yaptırımlar uygulanmaktadır. Demuraj nedir sorusunun cevabı da burada ortaya çıkmaktadır çünkü demuraj, söz konusu yaptırımlar arasında büyük maliyetler oluşturacak olanların başında gelmektedir. 

Demuraj, kiralanmış olan geminin sahibinin anlaşmaya varılan sürede yükleme ve boşaltma işlerinin yapılması halinde ödenen ücrete verilen isimdir. İthalatçıların ve ihracatçıların mallarının limanlara girmesi ve çıkması, bu sürece dahil olan lojistik işlemler için belirlenen serbest gün sayısı bulunmaktadır. Bu süre aşıldığı zaman ek ödemelerin oluştuğu bilinmektedir. Navlun maliyetlerinin artmasına ek olarak bazı ekstra ücretler ticaretin daha avantajlı hale gelmesini sağlamaktadır. Bundan ötürü de ticari işlemlerde karlılığı korumak amacıyla demuraj ne demek bilmek gerekmektedir.

İthalatçılar için demuraj, konteynerlerin gemiden liman terminaline kadar ulaşması ve serbest bırakması sırasında geçen süre olarak bilinmektedir. Demuraj bedeli serbest günlerin ardından konteyner limanına kadar kalması halinde oluşmaktadır. İhracatçılar için demuraj ise konteyner gemiye yükleninceye dek konteynerin ihracat için limana vardığı zaman olarak bilinmektedir. Demuraj ücreti, serbest günlerden sonra konteynerin terminalde kalması durumunda oluşmaktadır. Ücret uygulamalarının olması, ithalatçıların malları daha erken taşımasının ve ihracatçıların malları limana daha erken getirmemesinin sağlanması için uygulanmaktadır. Malların konteyner içerisinde bekletilmesi, konteyner nakliye şirketi tarafından kullanılmasını engellemektedir. Bu da nakliyecilerin potansiyel gelirlerinin kaybolması anlamına gelmektedir. Göndericilerin gelirlerinin büyük bir kısmı ücretlerden kaynaklı değil taşınan yükten elde ettiğini atlamamak gerekmektedir.

Demuraj Hesaplama

Demuraj masrafları konteynerin çeşidine, büyüklüğüne, limana, taşıyıcı firmaya göre değişiklik göstermektedir. Her ülke için aynı ölçüde, tek bir masrafın var olduğunu söylemek pek de mümkün değildir. Demuraj hesaplamalarının yapılması manuel olarak devam ettirilmektedir. Aynı zamanda demuraj hesaplama işlemleri sırasında free time, konteyner çeşidi, konteyner sayısı ve bekleme süresi bilinmelidir. Bu faktörler belirlendiği zaman taşıyıcının demuraj tarifeleri öğrenilmektedir. Tarifeler üzerinden de demuraj ücreti hesaplanmaktadır.

Taşıyıcı firmalar internet siteleri içerisinde demuraj hesaplama tablosuna yer vermektedir. Bu sayede müşterilerin önden bilgilendirilmesi sağlanmaktadır. Konteyner demuraj hesaplama işlemleri içerisinde ilk olarak dikkat edilmesi gerekense gecikme gün sayısıdır. Hesaplama geminin tahliyesinin geldiği gün başlamaktadır. Ayrıca hesaplamanın son bulduğu tarih boş konteynerin terminale teslim edildiği gündür. Taşımacı firmalar genel olarak hafta bazında ücret oluşturmaktadır. Gün sayısının artması da demuraj maliyetinin artması anlamına gelmektedir.

Demuraj Bedeli Ne Kadardır?

Tüccarların konteyner serbest zaman süresinin ardından terminal içinde kullanımı için ödediği ücret, demuraj olarak isimlendirilmektedir. Demuraj ücretlendirmeleri konusunda süre de bu yüzden önemlidir. Demuraj süresi maliyetlerde önemli bir faktör olarak görülmektedir. Durdurma ücretlerinin maliyeti, terminallere, taşıyıcılara ve sözleşme içerisinde bulunan anlaşmalara göre farklılık göstermektedir. Bunlara ek olarak konteyner kullanımında günlük olarak 75 ila 300 dolar arasında değişiklik görülmektedir. Birkaç gün sonrasında masraflar artış göstermektedir. Bu da ortaya çıkan maliyetlerin çok daha ciddi boyutlara taşınması anlamına gelmektedir. Örneklendirmek gerekirse on konteyner gönderiyorsanız ve bunları on gün boyunca teslim etmekte geç kaldıysanız o zaman konteyner ile gün başına hesaplama yapılmaktadır. Konteyner ve gün başına 75 dolar süruraj ücreti alınmaktadır. Aynı zamanda 7.500 dolar olacak şekilde gecikme ücreti talep edilmektedir. Bundan ötürü demuraj, karlılığınız açısından ciddi bir sorun teşkil edebilmektedir. 

Demuraj ödemesi, navlun dışında kalan bir ödeme çeşidi olarak bilinmektedir. Çünkü dış ticaret faaliyetleri sırasında alıcı ve satıcı arasında yapılan anlaşmanın dışında bir sürede teslimat sağlandığında ek gecikme bedeli olarak tanımlanmaktadır. Demuraj ücreti, navlun dışında kalan bir ödeme şeklidir. Demuraj süresi özel beyan verildiği andan sonra başlamaktadır. Ayrıca Türk Ticaret Kanununa göre alıcıyla satıcı, malın veyahut ürünün limana yüklenmesi, limanda boşaltılması süresini başlangıçta belirlemelidir. Demuraj miktarının taşıma sözleşmesinde belirtilmesinin temel nedeni de bu olarak bilinmektedir.

Demuraj masraflarından genel olarak bahsetmek gerekirse yükleme evraklarının tam olmaması bunlardan birisidir. Gümrük işlemleri, evraklar eksik olduğunda yapılamayacağı için demuraj masrafı ortaya çıkmaktadır. Yükleme limanı ve boşaltma limanı arasındaki transit süresinin kısa olması mümkündür. Böyle durumlarda gemi evraklardan önce gelebilmektedir. Bu da yine demuraj masrafının ortaya çıkması anlamına gelmektedir. Konteyner içerisinde bulunan eşyaların boşaltılması uzun sürdüğünde de yine demuraj ödemesi yapılmaktadır. Aynı şekilde ihracat evraklarının kaybedilmesi, evrakların bankalardan zamanında gelmemesi gibi durumlar gecikmelere yol açmaktadır. Demuraj masrafları da konteyner tipine, konumuna göre denizyolu taşıyıcıları tarafından belirlenmektedir.

Demurajı Kim Öder?

E-ihracatta ön planda olan demuraj kavramı, uluslararası ticarette büyük bir öneme sahiptir. Ürün ve malların taşınması sırasında söz konusu sürenin aşılması halinde ürünler için ek ödemeler yapılmaktadır. Ek gecikme bedeli olarak isimlendirilen demuraj, konteyner sahibi olan firmaya ödenmektedir. Demurajı kim öder sorusuna cevap olarak da konteyneri zamanında teslim etmeyen müşteri hedef gösterilmektedir.

Serbest süre olarak belirlenen süre zarfında konteyner tipine ve anlaşmalara göre değişikliklerin görülmesi mümkündür.  Fakat standart konteyner modelleri için yedi günlük bir süre sunulmaktadır. Bu süre zarfında soğutmalı konteyner sistemleri beş güne kadar düşmektedir. Standart prosedürler içerisinde de demuraj masraflarının oluşmaması adına ithalatçı firmanın kendilerine verilen serbest süre zarfında konteynerleri gemiden indirmeleri beklenmektedir. Konteynerlerin gemiden indirilmesi için gümrük işlerinin tamamlanması, ticarete konu olan eşyaların konteynerlerden alınması ve limana yerleştirilmesi de önem arz etmektedir.